انسان برای رسیدن به مطلوب خود در هر امری از امور دنیا، نیازمند آگاهی و بینش است و بدون آن،  با شکست و ناکامی مواجه خواهد شد. از آنجایی که زندگی انسان محدود به این چند روز دنیا نبوده و تا ابدیت امتداد دارد، کسب آگاهی و بینش متناسب با ابدیت و رسیدن به سعادت ابدی از ارزش و اهمیت ویژه و فوق العاده¬ای برخوردار است. 
در روایتی امام صادق علیه السلام می¬فرمایند: « مردى نزد پيغمبر اكرم (صلی الله علیه واله)) آمد و به آن حضرت عرض كرد: اى رسول خدا مرا وصيتى و سفارشى بفرما! رسول خدا (صلی الله علیه واله)) به آن مرد فرمود: اگر من سفارشى كنم آيا سفارشم را مى‏پذيرى؟ و سه بار اين سخن را تكرار فرمود، و آن مرد هر سه بار در پاسخ مي¬گفت: آرى اى رسول خدا- رسول خدا (صلی الله علیه واله) [پس از تاکید و رساندن اهمیت مطلب، بار چهارم] به او فرمود: من تو را سفارش مي¬كنم كه هر گاه آهنگ كارى كردى در سرانجام و پیامد آن را خوب بينديشی، اگر ديدى صلاح است آن را انجام ده و اگر ديدى گمراهى و ضلال است صرف نظر كن».( کلینی، الکافی، ج 8: 149، دارالاسلامیه)
پیامد نگری و عبرت پذیری، دو امر مورد تاکید در آموزه¬های دینی ماست که انسان در حرکت و سیر به سوی زندگی ابدی، بدان¬ها نیازمند است. در این مقاله، تمرکز ما برپیامد¬نگری خواهد بود. پیامدنگری،  نظر به آینده داشته و عبرت پذیری، نظر به گذشته. توجه به نکته لازم است که عبرت پذیری، نقش بسیار موثری نسبت به عملکرد انسان در آینده دارد. 
اهمیت پیامد نگری
در اهمیت پیامد نگری وعاقبت اندیشی همین فرمایش امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) ما را کفایت می¬کند که حضرت فرمودند: أعْقَلُ النّاسِ أنْظَرُهُم في العَواقِبِ؛ خردمندترينِ مردمان، كسانى‏اند كه بيشتر در پايان كارها بينديشند.( آمدی، غرر الحکم،ح 3367 ). در آموزه های دینی، واژه «عاقبت» نظر به دور اندیشی در اتباط  آخرت داشته و واژه حزم نظر به دور اندیشی در امور دنیوی.
دور اندیشی، توجه به سرانجام کارها، و بررسی پیامد اعمال و افعال است که در ارتباط با امور دنیوی، تعبیر به «حزم» و در ارتباط با آخرت، تعبیر به «عاقبت» می¬شود.
هر انسان عاقلی در امور دنیوی و اخروی باید اهل عاقبت اندیشی باشد، از امور فردی و به ظاهر جزئی گرفته تا امور خطیر و حساس، از گفتن¬ها و نوشتن¬ها و چت¬کردن¬ها گرفته تا انتخاب دوست، تا انتخاب محیط زندگی، تا انتخاب شغل و تا انتخاب مسیر زندگی انسان. با توجه و تأمل در عاقبت امور است که انسان لحظه به لحظه به این بینش و آگاهی و بصیرت می¬رسد که آیا در مسیر عاقبت به خیری گام می¬نهد یا در مسیر عاقبت به شری ...
ثقلین معیاری برای پیامد نگری 
انسان در هر امری از امور دنیوی و اخروی، نیازمند میزان، معیار و شاخصی است تا در حرکت خود بدان نگریسته تا مسیر سعادت را بپیماید. پیامد نگری در امور نیز از این قاعده مستثنا نبوده و انسان برای تشخیص درست  پیامد امور دنیوی و اخروی کارها، نیازمند میران و معیار است.
باید توجه داشت که تنها راه و مطمئین¬ترین راه در پیامد نگری و رسیدن به سعادت، تمسک به نور قرآن و اهل بیت (علیهم السلام) است که مورد تاکید و توصیه فراون رسول خدا ( صلی الله علیه واله) بوده است. نیک می‌دانیم که تمسک توأمان به آن دو بال سعادت لازم و ضروری است همانگونه که تمسک و اخذ به آنها، باید در اعتقاد و عمل باشد نه صرف شعار و تشریفات.
رسول علی‌زمانی